صفحه‌آرایی هنر چیدن حروف و جملات در کنار هم است، یک صفحه آرا در زمان کار، مشتری را در برابر خود تصور می‌کند. صفحه آرا باید خواننده را به پیگیری و خواندن ترغیب کند. این مهارت با تمرین مداوم و شناخت مخاطب محقق میشود.
صفحه آرایی هنری است که باید مخاطب را در برابر خود متوقف کند و توجه او را به خود جلب کند. او را به پیگیری، ترغیب و خواندن آن وادار کند که این توانایی به‌وجود نمی‌آید مگر با شناخت مخاطب.
صفحه‌آرایی اشاره به یک عمل مشخص دارد.
هدف از صفحه آرایی
تنظیم و عرضه‌ی مجموعه‌ای از اطلاعات، شامل نوشتار، تصویر یا هر دو، در یک سطح یا فضا با محدوده‌ای از پیش معلوم، با این هدف که:
- اطلاعات را به بهترین و ساده‌ترین شکل منتقل کند.
- مخاطب را متوجه و مشتاق آن اطلاعات کند.
در این تعریف انواع عکس، طرح، جدول و شکل به‌عنوان تصویر و تمام کلمات و حروف به‌عنوان متن منظور شده‌اند. لذا تمام اطلاعاتی که در صفحه قرار می‌گیرند، یا از جنس متن هستند یا تصویر.
امروزه ، صفحه آرایی با وجود امکانات فراوان نشر رومیزی و گسترش فراوان ارتباطات، دوره جدیدی از رشد و تکامل خود را آغاز کرده است و روز به روز اهمیت این شاخه‌ی گرافیک بیشتر آشکار میشود.
در حال حاضر صفحه‌آرایی، توسط کامپیوتر و برنامه‌های مایکروسافت ورد، ادوبی ایندیزاین و.. استفاده میشود.
برای کسب موفقیت در فراگیری صفحه آرایی، تلاش و ممارست و انجام تمرین‌های بسیار و مداوم ضروری و اجتناب ناپذیر است.
موارد مهم و تعیین کننده در صفحه‌آرایی
مخاطب محوری در صفحه‌آرایی
از آنجاکه هدف یک کار گرافیک، انتقال اطلاعات مشخصی به مخاطب است، صفحه‌آرایی (صفحه بندی) باید با توجه به خصوصیات مخاطب انجام شود. مثلاً صفحه‌آرایی یک کتاب برای کودکان با صفحه‌آرایی برای بزرگسالان متفاوت خواهد بود. به همین دلیل نوع و اندازه‌‌ی حروف، استفاده از تصویر، ابعاد صفحه و... باید متناسب با مخاطب کودک، نوجوان یا بزرگسال منظور شود. علاوه بر این، باید شخصیت صفحه‌آرایی، با شخصیت مخاطب تناسب داشته باشد. بطور مثال، صفحه‌آرایی برای کودکان شادتر و پرتحرک‌تر، و در مقابل صفحه‌آرایی برای بزرگسالان رسمی‌تر و جدی‌تر است.
اندازه کاغذ
انتخاب نوع کاغذ برای نشان دادن هرچه بهتر طرح الزامی است. همچنین بهتر است برای جلوگیری از هدر رفتن سرمایه، ابعاد کار بر اساس اندازه کاغذ سازمان‌دهی شود.برای استفاده از حداکثر فضای کاغذ می‌توان انواع مختلفی از تقسیمات را انجام داد، ولی مرسوم ترین تقسیمات، تقسیمی است که در هربار تقسیم، اندازه کاغذ نصف دفعه قبل میشود. این تقسیم برای سه قطع رایج، یعنی رقعی، وزیری، رحلی به‌کار می‌رود. قطع مرسوم دیگر قطع خشتی است. در این قطع، کاغذ یک بار به سه قسمت و در نوبت بعد به دو قسمت تقسیم میشود.
قلم
تمام حروف الفبای بزرگ و کوچک با مجموعه کامل اتصالات، علائم، نشانه‌های آوا، هجا و اعداد حروف وسط، علائم دستوری و همه آن چیزهایی که لازم است تا هر گفتار و اندیشه ای را بدون کم و کاست تبدیل به یک متن نوشتاری کند و برای تایپ و چاپ لازم هستند را قلم یا فونت می‌نامند. انتخاب فونت مناسب در صحفه آرایی از نکات کلیدی و بسیار مهم است.
اندازه قلم
اگر مجموعه حروف الفبای یک قلم را در یک سطر و بین دو خط موازی تایپ کنیم، طوری که لبه بالایی حرف «آ» و لبه پایینی حرف «م» حدفاصل این دو خط باشد، وقتی بگوییم قلم پوینت ۱۰، یعنی فاصله‌‌‌‌ی این دو خط ۱۰ نقطه است.
انتخاب قلم
انتخاب نوع و اندازه قلم در صفحه آرایی، با قصد انتقال اطلاعات نوشتاری صورت می‌گیرد. وقتی قصد، انتقال اطلاعات است؛ آن قلمی مناسب است که راحت تر و سریع تر خوانده شود. علاوه بر این، طول و فاصله سطرها و کلمات با هم نیز، در این امر مؤثر هستند. برای مثال، وقتی طول سطر زیاد و فاصله سطر کم می شود، خواننده سطرها را گم می کند، که این با راحت‌تر و سریع‌تر بودن در تضاد است.
ارزش خاکستری در صفحه آرایی
فضاهای مثبت و منفی در صفحه آرایی شامل متن و تصویر که فضای مثبت صفحه هستند و حاشیه‌های اطراف متن و فضای بین نوشتار و تصاویر فضای منفی صفحه را پدید می‌آورند. چینش این دو فضا می‌تواند ترکیب بندی مناسبی را به وجود بیاورد. از کنار هم قرار گرفتن کلمات یک سطر به وجود می‌آید و از کنار هم قرار گرفتن سطرها زیر یکدیگر ستون به وجود می‌آید.
هنگامی که یک ستون با اندازه فونت بزرگ و فاصله کم بین سطرها ساخته شده باشد، خاکستری تیره در صفحه به وجود می‌آید و هنگامی که یک ستون با همان فونت در اندازه کوچک و فاصله بین سطرهای زیاد در صفحه قرار گیرد خاکستری روشن در صفحه به وجود می‌آید. حال با دانستن این نکته بهتر است برای ایجاد سطح خاکستری مطلوب در یک صفحه دقت بیشتری در انتخاب نوع فونت، اندازه فونت، اندازه سطرها و فاصله بین سطرها داشته باشیم.
ترکیب بندی در صفحه آرایی
ترکیب بندی در صفحه آرایی به معنی قرار گرفتن اجزاء مختلف در کنار هم و تشکیل یک “کل” است. در یک صفحه آرایی خوب محل قرارگیری اشیاء در توازن و تعادلی با یک دیگر قرار دارند که حس مطلوبی به بیننده القاء می کنند. با جابجایی اجزاء مختلف در صفحه آرایی خوب می توانید به این حس خوب که همان حس زیباییست دست پیدا کنید. در یک طراحی صفحه آرایی زیبا، ترکیب تصاویر، خطوط، متون، رنگ ها، سایه ها، شفافیت تصاویر، و غیره به صورت متوازن در کنار یکدیگر جای گرفته اند. یکی از روشهای مفید جهت ایجاد ترکیب بندی مناسب، روش تقسیم بندی سه تایی است. به این صورت که در نرم افزار با استفاده از خطوط راهنما، کادر را به سه قسمت مساوی عمودی و افقی تقسیم بندی می کنید. از محل برخورد این خطوط می توان به عنوان نقاط اصلی استفاده کرده و اجزاء مهم را در آن قرار داد.